Suudi Arabistan Elektrikli Araçlar ve Şarj İstasyonu Altyapısı

Suudi Arabistan: Elektrikli Araçlar ve Şarj İstasyonu Altyapısı (2024-2025 Güncel Durum)

Suudi Arabistan, 2030 Vizyonu kapsamında fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmak, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek ve yeni teknoloji sektörlerini geliştirmek için elektrikli araçlar (EV) ve şarj altyapısına ciddi yatırımlar yapıyor. Ülke, petrol zengini olmasına rağmen, enerji çeşitlendirmesi ve hava kirliliğini azaltma hedefleriyle elektrikli taşıtları stratejik bir öncelik haline getirdi.

 Elektrikli Araç Pazarı ve Teşvikler

1. Pazar Büyümesi

• Suudi Arabistan’da 2023 itibarıyla yaklaşık 15.000-20.000 elektrikli araç bulunuyor. Bu sayı 2030’a kadar 300.000’in üzerine çıkması bekleniyor.
• Tesla, BYD, Nissan, BMW, Mercedes ve yerel üretici Ceer Motors gibi markalar öne çıkıyor.

2. Ceer Motors – Yerel Üretim

• Ceer Motors, Suudi Arabistan’ın ilk yerli otomobil markası olarak 2022’de duyuruldu. PIF (Public Investment Fund) ve Foxconn ortaklığıyla kuruldu.
• İlk modelleri 2025’te piyasaya sürülecek. Hem yerel pazar hem ihracat hedefleniyor.
• Ceer, BMW ve Porsche gibi markalarla teknoloji paylaşımı anlaşmaları imzaladı.

3. Teşvikler ve Vergi Avantajları

• Elektrikli araçlara %0 özel tüketim vergisi (benzinli araçlarda %15).
• Gümrük vergisi muafiyeti.
• Plaka ve ruhsat ücretlerinde indirimler.
• Kamu kurumlarında EV satın alımlarında zorunluluk getiriliyor.

 Şarj İstasyonu Altyapısı

1. Mevcut Durum (2024)

• Yaklaşık 2.000+ şarj noktası (AC ve DC birlikte).
• Bunların çoğu Riyad, Cidde, Mekke ve Doğu Bölgesi’nde (Dammam, Hobar) yoğunlaşıyor.
• AC şarjlar (yavaş/orta hız) çoğunlukta; DC hızlı şarj noktaları hızla artıyor.

2. Hedefler

• 2030’a kadar 1.000+ hızlı şarj istasyonu ve toplamda 10.000+ şarj noktası hedefi.
• Tüm otoyollar, alışveriş merkezleri, kamu binaları ve konut alanlarında şarj erişiminin sağlanması planlanıyor.

3. Önemli Projeler ve Şirketler

• EV Green (Saudi EV Solutions) – PIF destekli, ülkenin en büyük şarj ağı operatörü. 2023’te faaliyete başladı.
• MOBILITY – Elektrikli araç ve şarj altyapısı için kurulan özel birim. Şehir içi ve otoyol şarj ağlarını koordine ediyor.
• Saudi Electricity Company (SEC) – Şebeke entegrasyonu ve elektrik altyapısı desteği sağlıyor.
• Tesla Supercharger – Riyad ve Cidde’de ilk istasyonlar açıldı. 2025’e kadar 50+ Supercharger hedefi.
• Shell Recharge, EVBox, ABB gibi uluslararası firmalar da yerel ortaklarla projelere dahil.

 Enerji Kaynağı ve Sürdürülebilirlik

• Şarj istasyonlarının enerjisi giderek yenilenebilir kaynaklardan (özellikle güneş enerjisi) sağlanmayı hedefliyor.
• NEOM, Red Sea Project ve The Line gibi mega projelerde %100 temiz enerjiyle çalışan EV altyapısı kuruluyor.
• 2030’a kadar 30 GW yenilenebilir enerji hedefi, EV şarjının karbon ayak izini azaltacak.

 Karşılaşılan Zorluklar

• Şarj altyapısının şehirlerarası ve kırsal bölgelerde yetersiz kalması.
• Yaz aylarında aşırı sıcaklıkların batarya performansı ve şarj süresi üzerindeki etkisi.
• Tüketici alışkanlıklarının değişmesi için farkındalık eksikliği.
• Tamir-bakım ve teknik servis altyapısının henüz yeterince gelişmemiş olması
• .Sonuç
• Suudi Arabistan, elektrikli araç devrimine geçişte Orta Doğu’nun öncü ülkelerinden biri haline gelmeyi hedefliyor. Petrol gelirlerini akıllıca kullanarak, hem yerli üretim hem de altyapı yatırımlarıyla sürdürülebilir bir ulaşım ekosistemi inşa ediyor. Özellikle Ceer Motors ve EV Green gibi projeler, ülkenin bu alandaki kararlılığını gösteriyor.
• Uluslararası otomotiv ve enerji şirketleri için Suudi Arabistan, Orta Doğu’nun en büyük ve en hızlı büyüyen EV pazarlarından biri olarak öne çıkıyor.
•