Mısır’a zeytinyağı ihracatı yapan Türk firmaları: Fiyatlar ve distribütör ağları

Mısır’a Zeytinyağı İhracatı Yapan Türk Firmaları: Fiyatlar ve Distribütör Ağları Üzerine Bir Değerlendirme

Türkiye, zeytinyağı üretiminde dünya çapında önemli bir konuma sahip olmasa da özellikle kaliteli ekstra narin zeytinyağı ihracatı konusunda son yıllarda ciddi bir ivme kazanmış durumda. Bu gelişmeler doğrultusunda Mısır gibi Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarına zeytinyağı ihracatı yapan Türk firmaları sayısı giderek artıyor. Mısır, nüfusu ve gıda tüketim alışkanlıkları nedeniyle zeytinyağı talebinin yüksek olduğu bir pazar. Bu yazıda, Mısır’a zeytinyağı ihracatı yapan Türk firmalarının genel durumunu, fiyatlandırmalarını ve distribütör ağlarını blog tarzında inceleyeceğiz.

Türkiye'nin Zeytinyağı İhracatındaki Yeri

Türkiye, özellikle Akdeniz bölgesinde yoğun bir zeytin üretimiyle bilinir. Ancak geçmişte büyük bir kısmını iç tüketimde kullanırken, son 10 yılda kalite odaklı üretim ve markalaşma sayesinde ihracat kapasitesi önemli ölçüde arttı. Zeytinyağı ihracatında İtalya, İspanya ve Yunanistan gibi ülkelerin ardından gelen Türkiye, özellikle Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) ülkelerine yönelik pazarlama stratejileriyle fark yaratıyor.

Mısır, Türkiye'nin zeytinyağı ihracatında önemli bir hedef pazar haline geldi. Mısır’da geleneksel olarak sıvı yağ tüketimi yaygındır ve zeytinyağı, özellikle orta ve üst gelir grubu tarafından sağlıklı bir alternatif olarak tercih ediliyor.

Mısır’a Zeytinyağı İhracatı Yapan Türk Firmaları

Mısır’a doğrudan veya dolaylı yollarla zeytinyağı ihracatı yapan birçok Türk firma bulunuyor. Bu firmalar genellikle aşağıdaki yapıya sahip:

Üretimden ihracata entegre şirketler: Kendi zeytin bahçelerine sahip, üretimini kendi kontrolünde yürüten firmalar.
İhracat odaklı markalar: Türkiye'de üretilen zeytinyağını ithal edip kendi markasıyla Mısır pazarına sunan şirketler.
Lojistik ve dağıtım ortakları aracılığıyla ihracat yapan üreticiler: Kendi başlarına ihracat yapmayan ama büyük ihracatçılarla iş birliği yapan küçük-orta ölçekli üreticiler.

Öne Çıkan Bazı Türk Firmalar:

Oliva Zeytinyağı: Yüksek kalite standartlarıyla bilinen bu marka, Mısır’da özellikle lüks marketlerde yer alıyor. Ekstra narin zeytinyağı ürünlerini doğrudan Kahire ve İskenderiye’deki distribütörler aracılığıyla satıyor.
Saray Zeytinyağı: Uzun yıllara dayalı bir marka olan Saray, Mısır’da Türk kültürünün tanınmasıyla birlikte tüketiciye hitap ediyor. Fiyat-performans dengesi iyi olan ürünleriyle orta sınıf için tercih ediliyor.
Zeytindağı: Doğal ve organik üretim vurgusu yapan bu firma, Mısır’da organik ürün talebi artan çevrelerde özellikle popüler. Bio marketlerde ve online kanallarda satış yapıyor.
Torku (Yıldız Holding): Küresel bir marka olan Torku, Mısır’da hem perakende marketlerde hem de toptancı kanallarda yaygın bir şekilde dağıtım yapıyor. Ürün yelpazesi geniş ve fiyatlandırma rekabetçi.

Fiyatlandırma: Mısır Pazarında Rekabet ve Tüketici Algısı

Mısır’daki zeytinyağı fiyatları, kalite, ambalaj, marka ve ithalat maliyetlerine göre değişiyor. Türk zeytinyağları, İtalya ve İspanya menşeli ürünlerin fiyatlarının altında yer alarak rekabet avantajı yakalıyor.

Ortalama Fiyat Aralıkları (2024 verileriyle):

Ekstra narin zeytinyağı (500 ml):
- Türk markalar: 180 – 300 Mısır Cüneyti (EGP) (yaklaşık 40 – 65 TL)
- İtalyan markalar: 300 – 500 EGP
Standart narin zeytinyağı (1 lt):
- Türk markalar: 450 – 600 EGP
- Yerel Mısır ürünleri: 300 – 450 EGP (kalite genellikle daha düşük)

Türk firmalar, özellikle "Türkiye menşeli" vurgusuyla kaliteli ve güvenilir bir alternatif olarak konumlanıyor. Aynı zamanda, Mısır’da Türk dizilerinin popülaritesi ve Türk malına yönelik olumlu algı, bu ürünleri daha cazip hale getiriyor.

Distribütör Ağları: Kimler Aracılık Ediyor?

Türk firmaların Mısır pazarına girişi genellikle yerel distribütörler aracılığıyla gerçekleşiyor. Bu distribütörler, gümrük, lojistik, perakende ilişkileri ve pazarlama konularında kritik bir rol oynuyor.

Dağıtım Kanalları:

Perakende Marketler:
- Carrefour, Spinneys, Metro Cash & Carry gibi uluslararası zincirlerde Türk zeytinyağı markaları raf payı kazanıyor.
- Özellikle Kahire, İskenderiye ve Şarm el-Şeyh gibi turistik bölgelerde tercih ediliyor.
Online Satış Platformları:
- Mısır’da e-ticaret hızla büyüyor. Jumia, Souq (Amazon Egypt) ve özel gıda e-ticaret siteleri üzerinden Türk zeytinyağına erişim kolaylaşıyor.
- Organik ve sağlıklı yaşam vurgusu yapan tüketiciler bu kanalları tercih ediyor.
Toptancılar ve Gastro Pazarlar:
- Restoranlar, oteller ve kafe zincirleri doğrudan toptancılardan veya ithalatçılardan Türk zeytinyağı satın alıyor.
- Özellikle Türk restoranları ve uluslararası mutfaklarda kullanılan zeytinyağı için talep yüksek.
Yerel İthalatçılar ve Distribütör Şirketler:
- Bazı büyük Türk firmalar doğrudan Mısır’da ofis açarken, çoğu yerel ortaklarla çalışıyor. Örneğin:
  - El Rashidy Trading Co.
  - Al Ahliyah Import Export
  - Golden Olive Egypt Bu firmalar, Türk markaları için distribütörlük yapıyor ve pazarlamayı yönetiyor.

Zorluklar ve Fırsatlar

Zorluklar:

Rekabet: İspanyol ve İtalyan markaların güçlü pazar varlığı.
Gümrük ve İthalat Düzenlemeleri: Mısır’ın döviz krizleri nedeniyle ithalat süreçleri sık sık değişiyor.
Yerel Üretim: Mısır’da da zeytinyağı üretimi artıyor, ancak kalite açısından hâlâ ithal ürünlere ihtiyaç var.

Fırsatlar:

Sağlıklı Beslenme Trendi: Mısır’da orta sınıfın artması ve sağlıklı yaşam bilincinin yükselmesi.
Türk Kültürünün Yaygınlaşması: Diziler, turizm ve ticaret ilişkileri sayesinde Türk ürünlerine güven artıyor.
Organik ve Doğal Ürün Talebi: Türk üreticilerin bu segmentteki avantajı.

Sonuç: Geleceğe Dönük Beklentiler

Mısır’a zeytinyağı ihracatı yapan Türk firmaları, doğru fiyatlandırma, kaliteli ürün ve etkili distribütör ağlarıyla pazarda güçlü bir konum elde ediyor. Önümüzdeki yıllarda, markalaşma, dijital pazarlama ve organik ürün yatırımlarıyla bu payın daha da artması bekleniyor.

Türk zeytinyağı, artık sadece bir gıda değil, bir "kalite ve güven" sembolü olarak Mısır’da yer ediniyor. Bu durum, hem ihracat rakamlarının yükselmesini hem de Türkiye’nin soft power’ının güçlenmesini sağlıyor.