Fas’a Türk zeytinyağı ihracatı: Fiyatlar, ambalaj tercihleri, en güvenilir ihracatçılar

Fas’a Türk zeytinyağı ihracatı son yıllarda dikkat çekici bir yükseliş gösterdi ve özellikle Casablanca, Rabat, Marrakeş ve Fez gibi büyük şehirlerde Türk ekstra sızma zeytinyağına olan talep artıyor. Fas, geleneksel olarak kendi zeytin üretimine sahip olsa da yerel ürünlerin kalite tutarsızlığı, hijyenik üretim eksiklikleri ve artan sağlıklı beslenme bilinci, ithal zeytinyağına olan ilgiyi artırdı. Bu süreçte Türkiye, özellikle Ege Bölgesi’nden gelen yüksek kaliteli, soğuk sıkım ekstra sızma zeytinyağı ile Fas pazarında ciddi bir yer edindi. Faslı tüketiciler özellikle doğal, taze ve lezzetli zeytinyağı arayışında olup Türk ürünlerin tuzu, aroması ve konsistansı bu beklentilere uyum sağlıyor. Ayrıca Türk dizilerinin Fas’ta yaygın izlenmesi, sosyal medyada paylaşılan içerikler ve Fas’taki artan Türk iş yeri sayısı, Türk gıda ürünlerine duyulan güveni artırdı. Bu bağlamda Fas’a zeytinyağı ihraç eden başlıca Türk firmalar arasında Bereket Zeytinyağı, Tari, Pınar, Sütağan, Olivita ve Zeytindağı gibi isimler öne çıkıyor. Bereket Zeytinyağı özellikle Casablanca ve Rabat’taki büyük perakende zincirlerine doğrudan tedarik yapıyor. Şirketin 500 ml ve 750 ml ekstra sızma şişeleri Marjane, Acima ve Carrefour Maroc gibi zincirlerde raflarda geniş yer kaplıyor. Ürünlerin fiyatı 500 ml’de 110 ila 140 MAD arasında değişiyor ve bu fiyatlar yerel ithalatlara göre rekabetçi kabul ediliyor. Tari markası ise özellikle organik ekstra sızma ürünleriyle biliniyor ve Fas’ın orta ve üst gelir grubu tarafından tercih ediliyor. Şirketin 500 ml organik zeytinyağı 150 ila 180 MAD arasında satılıyor ve bu fiyatlar premium segmentte değerlendiriliyor.

Pınar Gıda ise özellikle kahvaltılık setleri içinde zeytinyağı sunarak Fas pazarında tanınırlık kazandı. Şirketin 250 ml, 500 ml ve 1 litrelik şişeleri hem perakende hem de toptan satışlarda yer alıyor. 500 ml’lik ekstra sızma şişesi 100 ila 130 MAD arasında satılıyor ve bu fiyatlar özellikle kalite farkı nedeniyle tüketici tarafından kabul ediliyor. Sütağan Zeytinyağı ise İzmir menşeli bir üretici olarak fiyat performans dengesi ile Fas’ta tercih ediliyor. Şirket 5 litrelik bidonlarda toptan satış yapıyor ve bu ürünler özellikle restoranlar, oteller ve küçük perakendeciler tarafından alınıyor. 5 litrelik bidonun toptan fiyatı 480 ila 550 MAD arasında değişiyor ve perakendede 620 ila 700 MAD’ye kadar çıkabiliyor. Olivita ise OEM üretim kapasitesiyle öne çıkıyor ve özellikle Faslı markalar için özel üretim yapıyor. Şirketin 250 ml, 500 ml ve 750 ml ambalajları Arapça etiketleme ile birlikte sunuluyor ve bu ürünler özellikle hediye setlerinde tercih ediliyor. Zeytindağı ise Aydın merkezli bir kooperatif modeliyle üretim yapıyor ve toptan ihracat konusunda güçlü bir konuma sahip. Şirket 18 litrelik IBC tanklarda ihracat yapıyor ve bu ürünler yerel dolum tesislerine satılıyor.

Ambalaj tercihleri açısından Fas pazarında cam şişe büyük rağbet görüyor. Özellikle 500 ml ve 750 ml cam şişeler tüketiciler tarafından daha güvenilir olarak algılanıyor. PET şişe ise daha çok 1 litre ve üzeri hacimlerde kullanılıyor ve fiyat duyarlı tüketici kitlesine hitap ediyor. Bidonlar genellikle 5 litre ve 9 litre olarak tercih ediliyor. IBC tanklar ise toptan alıcılar ve dolum firmaları için 1000 litre kapasiteli olarak kullanılıyor. Ambalajlarda Arapça etiketleme zorunlu olup ürün adı, içerik listesi, raf ömrü, menşei bilgisi ve HALAL logosu bulunmak zorunda. Gıda ile temas eden ambalaj malzemelerinin E5 uyumlu olması da ihracat sürecinde büyük önem taşıyor. Raf ömrü genellikle 18 ila 24 ay arasında değişiyor ve ürünler ışık ve ısıdan korunarak taşınmalı. Dağıtım kanalları açısından bakıldığında Türk zeytinyağı hem büyük perakende zincirlerinde hem de küçük bakkallarda satılıyor. Marjane, Acima, Carrefour Maroc, Aswak Assalam ve Marhaba gibi zincirlerde Türk ürünler için ayrı raflar ayrılıyor ve özellikle Ramazan ayında bu rafların büyüklüğü katlanıyor. Ayrıca Casablanca, Rabat ve Marrakeş’teki Türk gıda mağazaları, Ortadoğu bakkalları ve lüks marketlerde bu ürünler yoğun şekilde bulunuyor. Anatolia Foods, Turkish Market, Al Firdaous gibi mağazalar Türk zeytinyağı için ana dağıtım noktaları haline geldi. E-ticaret platformları olan Jumia.ma, Avito.ma, Amazon.ma ve Glovo aracılığıyla da satışlar artıyor. Özellikle şehir merkezlerinde yaşayan genç nesil, online siparişlerle Türk zeytinyağını alıyor ve bu kanalın payı her geçen yıl artıyor.

Fiyatlandırma açısından Türk ekstra sızma zeytinyağı 500 ml’lik cam şişe 100 ila 140 MAD arasında değişiyor. 750 ml’lik şişe 150 ila 200 MAD, 1 litrelik şişe 190 ila 250 MAD arasında satılıyor. 5 litrelik bidon 480 ila 580 MAD, 9 litrelik bidon 850 ila 980 MAD arasında yer alıyor. Bu fiyatlar perakende satış fiyatıdır ve toptan alımlarda fiyatlar yaklaşık yüzde kırk ila elli oranında daha düşük oluyor. İhracat yapan üreticiler genellikle 100 ila 500 adet arasında minimum sipariş miktarı (MOQ) belirliyor. Dağıtım için yerel bir distribütörle iş birliği yapılıyor veya doğrudan ithalatçıya satış gerçekleştiriliyor. Lojistik olarak denizyolu taşımacılık tercih ediliyor ve Türkiye’den Casablanca veya Tanger limanlarına ortalama 10 ila 14 gün süren bir yolculukla ürün ulaşıyor. Işık ve ısıdan koruma açısından ambalajlar UV korumalı malzemelerle yapılmış olmalı. İhracat için gerekli belgeler arasında Tarım ve Orman Bakanlığı onaylı sağlık raporu, menşei belgesi, HALAL sertifikası, ambalajda Arapça etiketleme ve gümrük beyannamesi yer alıyor. Fas Gıda İdaresi (ONSSA) kurallarına uyum sağlanmalı. Tüketici özellikle marka bilinirliği yüksek, cam şişe, lüks ambalaj ve hijyenik paketlenmiş ürünleri tercih ediyor. Ramazan ayında talep zirveye çıkıyor ve özellikle kahvaltılık setleri içinde zeytinyağı büyük yer kaplıyor. Bu dönemde Bereket, Tari ve Pınar gibi markalar özel kampanyalarla pazar paylarını artırıyor. Fas’ta Türk zeytinyağı pazarı henüz tam olarak doygunlaşmamış durumda ve özellikle iç kesimlerde daha fazla dağıtım ağı kurulabilir. İhracat yapmak isteyen üreticilerin özellikle yerel distribütörlerle iş birliği yapması, Arapça pazarlama materyalleri oluşturması, e-ticaret kanallarına girmesi ve lojistik konusunda profesyonel ortaklarla çalışması büyük avantaj sağlıyor. Fas’ta artan orta sınıf, sağlıklı beslenme bilinci ve Türk markalarına duyulan güven, bu pazarın önümüzdeki yıllarda daha da büyümesini bekletiyor.